Seks, płeć, transseksualizm

Czym jest seksualność człowieka?

W różnych kulturach, przez większą część historii ludzkości pojawia się związek między seksualnością a prokreacją. Mimo zmieniających się zwyczajów, postaw, zachowań a nawet prawa – które ma na celu kontrolować sposoby wyrażania seksualności człowieka, ciągle seksualność wiąże się z ramami małżeństwa.  Pozornie taka zależności istnieje, w rzeczywistości jednak zdecydowana większość zachowań nie pociąga za sobą skutków prokreacyjnych.

Od wielu dekad obserwujemy seksualną ekspresję mającą potencjał do wzmacniania lub osłabiania związków międzyludzkich. Za Bancroftem: „postrzegam seksualność człowieka jako aspekt jego kondycji przejawiający się w postaci pożądania lub pragnienia towarzyszących im fizjologicznie zdeterminowanych odpowiedzi seksualnych i zachowań prowadzących do orgazmu lub przynajmniej do sprawiającego przyjemność podniecenia, występujących często między dwojgiem ludzi lub nierzadko także praktykowanych samotnie.”

Seksualność to o wiele więcej niż odbywanie stosunków w celu płodzenia potomstwa. Często stanowi o naszym stanie emocjonalnym, psychicznym, a także jest diagnozą relacji intymnej a najczęściej nieodzownym, bardzo istotnym elementem. Dzięki nauce i medycynie można całkowicie oddzielić praktyki seksualne od prokreacji. Nasza seksualność jest nierozerwalnie związana z naszą płcią jednakże jej nie determinuje. Zaburzenia seksualne często są mylnie wiązane z zaburzeniami identyfikacji płciowej lub popędowością nieheteronormatywną.

Płeć

Płeć rozumiana jest jako zespół cech fizycznych, hormonalnych, emocjonalnych i psychicznych. Wśród cech płciowych wyróżnia się cechy pierwszorzędowe:  jajniki i jądra, cechy drugorzędowe: jajowody i nasieniowody, pochwa, prącie, cechy trzeciorzędowe – wzrost, owłosienie, kształty, barwa głosu.

Współcześnie istnieje 10 kryteriów określających płeć:

1. Płeć chromosomalna
2. Płeć gonadalna
3. Płeć zewnętrznych narządów płciowych
4. Płeć wewnętrznych narządów płciowych
5. Płeć fenotypowa
6. Płeć hormonalna
7. Płeć metaboliczna
8. Płeć socjalna (metrykalna, prawna)
9. Płeć mózgowa
10. Płeć psychiczna

Oznacza to, że sama budowa zewnętrznych narządów płciowych – według której wyznacza się socjalną płeć człowieka, a także jest najstarszym i najbardziej tradycyjnym sposobem wyznaczania płci – nie stanowi wystarczającego kryterium dla określenia płci. O tym, czy osoba jest kobietą czy mężczyzną nie decyduje więc tylko penis czy pochwa. Oprócz kariotypu XY lub XX, męskiego lub żeńskiego zestawu hormonów, systemów metabolicznych, zróżnicowania budowy mózgu, wewnętrznych narządów płciowych, fenotypu, o płci decyduje także funkcjonowanie społeczne prawne a także przynależność psychiczna.

Pleć psychiczna określa poczucie przynależności do danej płci a więc identyfikowanie się danej osoby z którąś z płci. Identyfikacja ta przejawia się na zewnątrz w zachowaniu, które wychodzi w zakres repertuaru ról płciowych. Płeć psychiczna jest w złożony sposób współkształtowana  czynnikami natury biologicznej, psychospołecznymi, kulturowymi.

Transseksualizm

Transseksualizm nie należy do dewiacji seksualnych, nie jest zaburzeniem dotyczącym sfery seksualnej a problemy seksualne są raczej wtórne.

Transseksualizm dotyczy płci czyli identyfikacji i roli płciowej. Oznacza rozbieżność między psychicznym poczuciem płci a budową ciała, które odczuwane jest jako obce i należące do płci przeciwnej.  W związku z tym oraz odrazą odczuwaną do posiadanego ciała, występuj poczucie cierpienia oraz pragnienie akceptacji społecznej w roli zgodnej z płcią psychiczną.  Transseksualiści ubierają się w odzież zgodną z własnym poczuciem płci psychicznej, odczuwają satysfakcję gdy zostaną uznani za osobę należącą do płci przeciwnej oraz wykazują silne pragnienie przekształcenia swego ciała, nawet poprzez bolesne, drogie zabiegi chirurgiczne.

Transseksualiści odczuwają ulgę i ogólną satysfakcję w noszeniu odzieży płci przeciwnej (lecz w ich odczuciu zgodnej z ich właściwą płcią). Nie odczuwają przy tym rozkoszy zabarwionej seksualnie.

Rozróżniamy dwa typy transseksualizmu: typ kobieta-mężczyzna (K/M biologiczna kobieta czująca się mężczyzną) oraz mężczyzna-kobieta (M/K biologiczny mężczyzna czujący się kobietą).

Transseksualizm a transwestytyzm

W transseksualizmie jednym z objawów jest przebieranie się w odzież płci przeciwnej. W transwestytyzmie występuję tylko czasowe wkładanie odzieży płci przeciwnej, czasem jest to mocno podniecający fetysz.  Może służyć jako konieczny atrybut przy masturbacji. Transwestyta nie pragnie na stale zmieć swojej płci ani nie dąży do akceptacji społecznej roli odmiennej płci.

Istnieje także transwestytyzm o typie podwójnej roli, gdzie osoby ubierają się w stroje charakterystyczne dla płci przeciwnej przez część życia w celu uzyskania zadowolenia z chwilowych doświadczeń bycia osobą płci przeciwnej. Nie towarzyszy temu ani podniecenie seksualne ani pragnień trwałej zmiany płci.